Назарбаев Университетінің кәсіпкерлікті зерттеу орталығы (NURCE) Назарбаев университетінің Жоғары бизнес мектебі (ЖМБ) шеңберіндегі зерттеу орталығы болып табылады. Орталықтың жобаларының бірі «Әйелдер кәсіпкерлігінің гендерлік бағдарланған кәсіпкерлік экожүйесіне қарай: Қазақстан мен Қырғызстанның жергілікті қоғамдастықтары базасында туризм секторын зерттеу» деп аталады. Бұл жобаның негізгі мақсаты Қазақстан мен Қырғызстандағы әйелдер кәсіпкерлігін, атап айтқанда, қауымдастықтарға негізделген туризм секторы (ТОС) контекстінде, олардың алдында тұрған проблемаларды және оларды шешу үшін пайдаланатын стратегияларды түсіну үшін зерделеу болып табылады. Жобаның нәтижесі Қырғызстанда жүргізілген зерттеулер мен далалық жұмыстардың нәтижелеріне негізделген «Together we have it all (Біз бірге табысқа жетеміз): Қырғызстан қауымдастықтарына негізделген туризм секторындағы әйел кәсіпкерлер» кітабының басылып шығуы болды.

NURCE зерттеу тобы Қырғызстанда 2023 жылғы 17-20 наурыз аралығында «Бел-Там» киіз үй лагерінде, «Кочкор» және «Арсланбоб» қауымдастықтарға негізделген туризм секторларында кітап тұсаукесері мен фотокөрме өткізді. Кітап пен фотокөрменің тұсаукесеріне зерттеуге қатысушылар, әйел кәсіпкерлер, қонақ үйлердің, киіз үй лагерлерінің иелері, киіз дүкендерінің иелері және т.б. қатысты. Қауымдастыққа негізделген туризм (ТОС) — бұл жергілікті қоғамдастықтың меншігіндегі және басқаратын туризм секторындағы кәсіпкерлік қызмет түрі. Соңғы екі онжылдықта ТОС көптеген дамушы елдерде және өтпелі экономикасы бар елдерде, соның ішінде Қырғызстанда тұрақты және әлеуметтік инклюзивті туристік қызметті дамытуға көмектесетін механизмге айналды. Қырғыз ТОС моделі жергілікті қоршаған ортаны және көшпенділер мәдениетін қорғай отырып, экономикалық жағдайды жақсартып, ауылдық жерлерде кедейлікті азайтуға ықпал етеді, сондай-ақ жергілікті халыққа балама табыс пен жұмыс ұсынады. Бұл кітап әйел кәсіпкерлерінің Қырғызстан экономикасының, туристік сектордың және қоғамның дамуына қосқан үлесінің құндылығын көрсетеді.

Зерттеу нәтижелерін зерттеуге қатысқан әйел кәсіпкерлермен бөлісу зерттеу объекті болған қауымдастықтардың мүмкіндіктерін кеңейту жолындағы маңызды қадам болып табылады. Бұл қатысушылардың өз үлестерін қосқан зерттеу нәтижелері туралы хабардар болуын қамтамасыз етіп қана қоймайды, сонымен қатар оларға алынған нәтижелердің мәні мен салдарын түсінуге мүмкіндік береді. Бұл білім қоғамдастық мүшелерінің мүмкіндіктерін кеңейтуге әкелуі мүмкін, өйткені олар кездесетін мәселелерді жақсы түсінуге және ықтимал шешімдерді табуға қатысуға мүмкіндік береді. Зерттеуге қатысушылар зерттеудің нәтижелері мен нәтижелері туралы хабардар болған кезде, олар зерттеу сапасы мен зерттеушілердің беделін жақсырақ бағалай алады. Бұл зерттеу үдерісінде сенімділікті арттыруға және болашақ зерттеулерге белсенді қатысуға ықпал етуі мүмкін. Дегенмен, зерттеу нәтижелерін зерттеуге қатысушылармен бөлісу құрметпен және мәдени тұрғыдан қолайлы түрде жүзеге асырылуы керек екенін ескеру маңызды. Зерттеушілер зерттеу нәтижелерінің қоғамға ықтимал әсерін ескеріп, нәтижелердің нақты және түсінікті экспозициясын қамтамасыз етуі керек. Олар сондай-ақ қатысушылармен диалог жүргізуге, сұрақтарға жауап беруге және мәселелерді шешуге дайын болуы керек. Осылайша, зерттеушілер өздері жұмыс істейтін қауымдастықтармен берік қарым-қатынас орната алады және өзекті, нәтижелі және тұрақты болатын зерттеулер жасай алады.

Назарбаев Университетінің кәсіпкерлікті зерттеу орталығы (NURCE) -www.nurce.kz 

Назарбаев Университетінің Жоғары бизнес мектебі (ЖМБ)